Dạo bước trong chùa Trăm Gian bạn sẽ được đắm chìm trong không gian thanh tịnh, mang màu sắc thiền định và tôn nghiêm. Có thể nói đây chính là điểm du lịch tâm linh hấp dẫn với du khách vào mỗi dịp cuối tuần.
Chùa Trăm Gian là tên gọi của chùa Quảng Nghiêm, hay chùa Tiên Lữ nằm trên ngọn đồi cao khoảng 50m ở thôn Tiên Lữ, xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Từ chùa Trầm bạn chỉ cần đi dọc QL6 khoảng 5km là sẽ đến chùa Trăm Gian, nơi sở hữu khung cảnh thiên nhiên hữu tình giữa miền thôn quê, tránh xa không khí tấp nập, ồn ào tại đô thị. Nơi đây cũng được xem là 1 trong 4 “tứ đại danh thắng của xứ Đoài”, trong đó 3 chùa còn lại là Chùa Trầm, chùa Thầy và chùa Tây Phương.
Chùa Trăm Gian thành lập từ đời Lý Cao Tông, niên hiệu Trinh Phù thứ 10 (năm 1185). Tới thời nhà Trần, tương truyền một hòa thượng tên Bình An có nhiều phép lạ đã đến đây tu tập. Sau khi mất, người dân làng xây tháp để giữ gìn hài cốt hòa thượng và tôn vinh ngài là Đức Thánh Bối. Chùa quy mô như hiện tại đã trải qua quá trình trùng tu và xây dựng nhiều thời kỳ.
Truyền thuyết được kể lại rằng, làng Bối Khê thời nhà Trần có người phụ nữ sinh được một người con trai. Vào năm người con này lên 9 tuổi, bố mẹ mất, đã đến chùa Đại Bi trong làng tu tập. Tới năm 15 tuổi sau khi đến và thấy thôn Tiên Lữ, xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ có khung cảnh quá nên thơ, người thiếu niên đã xin vị trưởng lão tu tại ngôi chùa trên núi học kinh kệ. Danh tiếng ông cũng đồn xa đến tai vua Trần, sắc phong hòa thượng và đặt đặt hiệu Đức Minh và mời về tu tại chùa kinh đô.
Có thể nói chùa Trăm Gian là di sản kiến trúc Phật giáo độc đáo tại nước ta. Trong sân chùa có gác chuông hai tầng tám mái mang đậm giá trị nghệ thuật, được dựng lên năm Quý Dậu 1963, niên hiệu Chính Hòa vào thời Lê Hy Tông. Hiện tại chùa vẫn còn giữ được nhiều di vật cũng như tượng quý. Chẳng hạn như phần trang trí phía dưới bệ gạch thờ Tam Thế Phật giống như những chiếc bệ đá ở chùa Hương Trai (Hoài Đức), Bối Khê (Thanh Oai), đây đều là những di sản nghệ thuật quý báu thời Lý – Trần trong giai đoạn từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 14.
Bên cạnh đó, gian “Nam Thiên Đại Giác” bên phải có khám gỗ bưng kín bốn bên thờ Đức Thánh Bối. Gian bên trái thờ đức phật Quan thế âm trên cao, phía dưới có 2 pho tượng gỗ sơn son thếp vàng ngồi quay mặt vào nhau, không những là một tác phẩm nghệ thuật điêu khắc hiếm mang giá trị nghệ thuật tạo hình thời Tây Sơn, mà còn ghi lại hình ảnh của một vị anh hùng đã góp phần to lớn vào cuộc kháng chiến chống quân Thanh xâm lược cuối thế kỷ 18.
Cụm thứ nhất có 4 cột trụ cùng 2 quán, ngày xưa từng là nơi đánh cờ người vào ngày hội. Tiếp theo sẽ đến nhà Giá Ngự nhìn ra hồ sen để đặt kiệu thánh xem múa rối nước.
Sau khi leo khoảng trăm mấy bậc thang bạn sẽ đến với cụm thứ hai gồm có tòa gác chuông 2 tầng mái với lan can quây 4 mặt, ván bằng đều được chạm trổ hình mây hoa. Đây cũng là một trong số hiếm hoi các gác chuông được xây từ năm 1693 và vẫn còn lưu lại đến hiện tại.
Trong chùa Trăm Gian còn có treo quả chuông cao 1,1 mét với đường kính 0,6 mét được đúc năm Cảnh Tịnh thứ 2 (tức năm 1794). Qua gác chuông và leo 25 bậc đá xanh hình rồng mây chúng ta sẽ thấy sân kê sập đá hình chữ nhật. Quả chuông cũng là đại diện cho hình ảnh điển hình của chuông đồng thời Tây Sơn.
Tiếp tục leo thêm 9 bậc đá với lan can chạm hình rồng cuộn khúc thế, ta đến với cụm thứ 3 cũng là chùa chính, bao gồm nhà bái đường, toà thiêu hương và thượng điện… Chùa chính bao gồm 3 gian thờ là gian thờ Phật, gian thờ Thánh, gian thờ Quan Âm và gia đình đô đốc Đặng Tiến Công. Nét đặc sắc nhất phải kể đến có lẽ chính là 153 pho tượng chủ yếu làm bằng gỗ nằm trong chùa, có một số ít thì được làm bằng đất nung phủ sơn.
Đặc biệt hơn có lẽ chính là tượng đô đốc Đặng Tiến Đông, người đã cho trùng tu chùa và tượng đức Thánh Bối cốt đan bằng mây, đặt trong khám gỗ, ông là tướng lĩnh của vua Quang Trung. Bên cạnh đó bạn còn có cơ hội chiêm ngưỡng nhiều tác phẩm nghệ thuật bằng phù điêu gỗ sơn, đất nung khi đến với chùa Trăm Gian: tượng Tuyết Sơn, tượng Quan Âm, bộ Thập Bán La Hán...
Comments